Όσα τραγικά εξελίσσονται τους τελευταίους μήνες στη χώρα μας με τις φονικές πυρκαγιές και πλημμύρες αποδίδονται στην κλιματική κρίση και δικαίως. Όμως, ως επιστήμονας, ως πολιτικός και ως πολίτης δεν δέχομαι ότι μπορούμε μοιρολατρικά να αποδεχτούμε μια νέα πραγματικότητα, στην οποία θα παραδεχτούμε εμμέσως ότι δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα για να την αλλάξουμε.
Του Πάρη Τσογκαρλίδη – Υποψήφιου Δημάρχου Πυλαίας – Χορτιάτη
Κανείς δεν πρέπει να δεχτεί ότι κάθε χρόνο είτε θα καιγόμαστε, είτε θα πνιγόμαστε. Είναι υποχρέωση όλων μας, κοινωνικό καθήκον, να δούμε το πρόβλημα κατάματα και να το αντιμετωπίσουμε, σε πείσμα των διαχρονικών ελλείψεων, σε πείσμα όσων επιμένουν να κατηγορούν τους άλλους (ποιοι είναι άραγε αυτοί οι άλλοι;) και να βρίσκουν εξιλαστήρια θύματα.
Ως μηχανικός διαβεβαιώνω ότι όλα τα έργα υποδομής έχουν όρια. Και αντοχής και χρόνου ζωής. Και τα μπαλώματα, οι συντηρήσεις κάνουν δουλειά, αλλά δεν αναπληρώνουν επ’ ουδενί τη χαμένη φέρουσα ικανότητα των υποδομών.
Οι εποχές έχουν αλλάξει δραματικά από τότε που κατασκευάστηκαν τα μείζονα έργα υποδομής σε όλη τη χώρα, πέραν της λογικής φθοράς τους. Η κλιματική κρίση που βιώνουμε δεν προβλέφθηκε στις γέφυρες, στα ιδιωτικά και δημόσια κτίρια, στους δρόμους, στα αντιπλημμυρικά έργα, στη διαχείριση των δασών, στην ανοικοδόμηση των πόλεων και των οικισμών μας. Δεν ήταν δυνατό να προβλεφθεί. Οι μηχανικοί και οι πολιτικοί που αποφάσισαν πώς θα κατασκευαστούν οι υποδομές δεν είναι προφήτες.
Το πρόβλημα αυτό το αντιμετωπίζουν όλες οι χώρες, όχι μόνο η δική μας.
Στη χώρα μας υπάρχει όμως ένας πρόσθετος επιβαρυντικός παράγοντας. Η αδυναμία έγκαιρης προσαρμογής στις αλλαγές των δεδομένων.
Δυο είναι οι κρίσιμοι τομείς, που πρέπει να δράσουμε: της βελτίωσης της ανθεκτικότητάς μας και της ενίσχυσης της πολιτικής προστασίας. Πρόληψη και αντιμετώπιση δηλαδή.
Πλέον πρέπει να αλλάξει άρδην ο τρόπος με τον οποίο λειτουργεί η Πολιτεία. Και οι κυβερνήσεις και οι περιφερειακές και δημοτικές διοικήσεις. Δεν είναι μόνο το φυσικό περιβάλλον, που πρέπει να προστατευτεί και αντιμετωπίζει κινδύνους. Απειλείται πια και το δομημένο περιβάλλον. Η ίδια η ζωή μας. Χρέος καθενός που εμπλέκεται ενεργά με τα κοινά είναι να αποκτήσει γνώση των εκκρεμοτήτων στην αντιπυρική και αντιπλημμυρική θωράκιση, να έχουμε μια λεπτομερή αποτύπωση των αναγκών σε αντιπλημμυρικά έργα και σε έργα πυροπροστασίας, ώστε σε συνεργασία όλων των βαθμών διοίκησης να βάλουμε προτεραιότητες και να εφαρμόσουμε λύσεις. Αυτό απαιτεί ακόμη και αναπροσαρμογή των προτεραιοτήτων συνολικά της χώρας. Προφανώς αποτελεί απόλυτη προτεραιότητα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, του βαθμού διοίκησης που είναι πιο κοντά από όλους στον πολίτη. Κι επειδή και πάλι όλα θα καταλήξουν στις ελλείψεις πόρων, δηλαδή στο χρήμα, πρέπει να αντιληφθούμε πια ότι η χρηματοδότηση των έργων προστασίας της χώρας και της ζωής των κατοίκων της είναι προτεραιότητα επιβίωσης.
Παράλληλα, πρέπει να ξαναδούμε τι δεν κάναμε σωστά στο παρελθόν, να εξετάσουμε αν μπορούμε να το διορθώσουμε και στη συνέχεια να κάνουμε τις εναπομείνασες αναγκαίες παρεμβάσεις. Αυτό σημαίνει ότι μπαζωμένα ρέματα, που μάλιστα ανοικοδομήθηκαν νομίμως ή παρανόμως, κλεισμένοι χείμαρροι και λανθασμένα αντιπλημμυρικά έργα οφείλουν να διορθωθούν κατά προτεραιότητα. Είναι το πρώτο βήμα για την προστασία μας. Είναι βασικό στοιχείο της πρόληψης. Το ίδιο ισχύει και για την πυροπροστασία. Το μοντέλο πυροπροστασίας σε επίπεδο πρόληψης είναι ελλιπές. Κάμερες και αισθητήρες στα δάση και τις δασικές εκτάσεις, ειδικά στα περιαστικά, όπως το Σέιχ Σου, πυροφυλάκια, διαρκής επιτήρηση ακόμα και με νέα μέσα, όπως τα drones, δασοφύλακες και διαχείριση των δασών με επιστημονικούς όρους είναι επείγουσες παρεμβάσεις. Και να ξαναδούμε κι εδώ εάν λειτούργησε η μεταβίβαση των αρμοδιοτήτων δασοπροστασίας από τις δασικές υπηρεσίες στην Πυροσβεστική.
Στο επίπεδο της αντιμετώπισης των φυσικών καταστροφών, η Πολιτική Προστασία, που ειδικά σε επίπεδο Τοπικής Αυτοδιοίκησης είναι υποβαθμισμένη και στηρίζεται στο φιλότιμο ορισμένων εθελοντών, πρέπει να οργανωθεί. Απαράδεκτο για μια αναπτυγμένη χώρα να μην μπορεί να κάνει κάτι για τους ανθρώπους της απέναντι στη φωτιά και το νερό. Για ένα κράτος που υποτίθεται ότι έχει ως πρώτο μέλημά του την προστασία της ανθρώπινης ζωής. Ένα 112, όσο καλό κι αν αποδείχτηκε, δεν μπορεί να μας σώσει. Χρειάζεται να οργανωθεί καλύτερα και σε όλο το κοινωνικό φάσμα η Πολιτική Προστασία. Να μην είναι μια υποστελεχωμένη υπηρεσία, χωρίς μέσα και στα όρια του γραφικού σε δήμους και σε ορισμένες περιφέρειες. Είναι θέμα αξιοπρέπειας και συνείδησης όλων μας.
Ζούμε σε μια χώρα, που τα σχέδια εκκένωσης οικισμών δεν είναι καν επικαιροποιημένα.
Ζούμε σε μια χώρα, που δεν έχουμε εξασφαλίσει καν τους χώρους συγκέντρωσης των πολιτών σε καταστάσεις εκτάκτου ανάγκης.
Ζούμε σε μια χώρα τετελεσμένων, τα οποία πλέον μας εκδικούνται σε κάθε ευκαιρία.
Μπορούμε όμως να διορθώσουμε τα πράγματα.
Μπορούμε να κάνουμε τα άλματα που απαιτούνται για να πάψουμε να ζούμε με την αγωνία της επόμενης μέρας, για να πάψουμε να θρηνούμε θύματα.
Χρειάζεται βούληση, σχέδιο, δουλειά και συνέπεια.
Σε κάθε τοπικό συμβούλιο, σε κάθε δήμο, σε κάθε περιφέρεια, από κάθε κυβέρνηση.
Κι όλα αυτά πρέπει να τα κάνουμε χτες.
Δημοσιεύτηκε στο ειδησιογραφικό portal Metrosport