Μετά ένα καλοκαίρι κατά το οποίο η επιτυχία του τουρισμού, έπειτα από δυο «χαμένα» χρόνια, λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού, τόνωσε σημαντικά την εθνική, περιφερειακή, τοπική και ατομική οικονομία και επιπροσθέτως τόνωσε την ψυχολογία της αγοράς, το φθινόπωρο δυστυχώς δεν ακολουθεί αυτή την «ευφορία».
Τα σημάδια για το τι πρόκειται να συμβεί μόλις περάσει ο απόηχος του καλοκαιριού τα είχαμε ήδη μπροστά μας. Η ενεργειακή κρίση και η κρίση ακρίβειας, σε συνδυασμό με τη δραματική μείωση της αγοραστικής δύναμης των καταναλωτών (όχι μόνον εξαιτίας των δυο παραπάνω γεγονότων), προειδοποιούσε για τον «εξαιρετικά δύσκολο χειμώνα που έρχεται», όπως τον περιέγραψε στις αρχές του φθινοπώρου ο πρωθυπουργός.
Σήμερα ζούμε την αρχή αυτής της δυσκολίας. Πρώτες άρχισαν να πλήττονται οι περιφερειακές αγορές της ευρύτερης περιοχής της Θεσσαλονίκης, αλλά και συγκεκριμένοι κλάδοι της αγοράς. Τα δημοσιογραφικά κείμενα περί «κύματος λουκέτων» είναι ενδεικτικά του κλίματος που επικρατεί. Ακόμη και στον τομέα της εστίασης, που πήρε τα πάνω του μετά την άρση των περιορισμών λόγω πανδημίας, πολλοί επιχειρηματίες αναγκάζονται να κλείσουν τα καταστήματά τους, διότι ήδη περιήλθαν σε αδυναμία ανταπόκρισης στα μηνιαία έξοδα.
Η προοπτική του χειμώνα, με τα καταστήματα να λειτουργούν σε κλειστούς πλέον χώρους, με την πανδημία να είναι ο άγνωστος και επισφαλής παράγοντας, με το ενεργειακό κόστος λόγω θέρμανσης να πολλαπλασιάζεται και τα οικονομικά των νοικοκυριών να μην προοιωνίζονται ιδιαίτερα ανθηρά, η λύση του «λουκέτου» δυστυχώς έγινε επιλογή για πολλούς ήδη. Ανάλογη είναι η εικόνα και σε άλλους κλάδους, όπως την ένδυση και την υπόδηση, ειδικά σε ό,τι αφορά στις περιφερειακές αγορές.
Με δεδομένο ότι σε προεκλογική χρονιά κάθε κυβέρνηση, όπως και η σημερινή, κάνει ό,τι καλύτερο μπορεί προκειμένου να ελαφρύνει το κόστος για επιχειρήσεις και νοικοκυριά, οι παρεμβάσεις στήριξης αφενός της επιχειρηματικότητας, αφετέρου του εισοδήματος των
νοικοκυριών, δεν μπορούν να είναι θέμα αποκλειστικά και μόνο της κεντρικής διοίκησης.
Να μοιράσουν λεφτά οι Δήμοι δεν μπορούν. Από την άλλη, είναι αναγκαίο να αναλάβουν πρωτοβουλίες στήριξης, για να μη «νεκρώσουν» οι τοπικές αγορές. Διότι το πλήγμα δεν είναι βαρύ μόνον για τον επιχειρηματία, αλλά συνολικά για την τοπική οικονομία. Κάθε επιχείρηση απασχολεί προσωπικό. Από τις οικογενειακές που αφορούν στα μετρημένα στα δάχτυλα του ενός χεριού άτομα ενός νοικοκυριού, μέχρι τις πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις, που απασχολούν σημαντικό αριθμό ατόμων. Αυτές είναι οι επιχειρήσεις που δημιουργούν άλλωστε την τοπική μικροοικονομία, η οποία δεν είναι διόλου αμελητέα.
Στη Θεσσαλονίκη, οι πρωτοβουλίες στήριξης είτε μέσω εκδηλώσεων προσέλκυσης καταναλωτών, είτε μέσω μείωσης των δημοτικών τελών, είτε μέσω αξιοποίησης ευρωπαϊκών προγραμμάτων από τους Δήμους είναι σχεδόν ανύπαρκτες. Εδώ παρατηρείται το φαινόμενο να μην στηρίζουν καν τη δημιουργία καταναλωτικών πόλων οι Δήμοι και απλώς να ακολουθούν την ιδιωτική πρωτοβουλία και να κυνηγούν μάλιστα και τα ανταποδοτικά οφέλη από τις αμιγώς ιδιωτικές επενδύσεις.
Χρειάζονται ιδέες, προτάσεις, σχέδιο για να δημιουργηθούν και να ενισχυθούν οι τοπικές αγορές. Οι ιδιώτες μόνοι τους, οι Εμπορικοί Σύλλογοι και οι πολίτες προσπαθούν χωρίς οργάνωση, χωρίς καθοδήγηση, χωρίς στήριξη από τον κοντινότερο διοικητικό θεσμό, τους Δήμους. Άλλωστε, οι περισσότεροι Δήμοι δεν έχουν καν προτεραιοποιήσει την επιχειρηματικότητα, καθώς δεν έχουν καν έναν πόλο, μια Αντιδημαρχία Επιχειρηματικότητας, που σε συνεργασία με τους επιχειρηματίες και τα θεσμικά τους όργανα να αποτρέψει τα «λουκέτα», να μην επιτρέψει να «μαραζώσουν» οι τοπικές αγορές, να μην αφήσει το επερχόμενο ντόμινο των καταρρεύσεων να γίνει η ζοφερή πραγματικότητα, που θα ζήσουμε τους επόμενους μήνες.
Οι τοπικές επιχειρήσεις άντεξαν σχεδόν 20 χρόνια τώρα οικονομική κρίση, υγειονομική κρίση και κάθε δυσκολία και εμπόδιο. Είναι κρίμα να χάνονται οι κόποι δεκαετιών, επειδή μόνοι τους οι επαγγελματίες προσπαθούν να παλέψουν τις αλλεπάλληλες και αλληλοτροφοδοτούμενες κρίσεις.
Οι δήμοι όφειλαν και οφείλουν να συμπαρασταθούν εμπράκτως στην επιχειρηματικότητα, στον κόσμο της εργασίας, στην τοπική αγορά. Πρωτοβουλίες τώρα, αλλιώς ο χειμώνας που έρχεται δεν θα είναι μόνο «εξαιρετικά δύσκολος».
Δημοσιεύτηκε στο ειδησιογραφικό portal GR Times